مقدمه
نیتروژن یکی از عناصر کلیدی در تغذیه گیاهان است که نقش اصلی در سنتز پروتئین، کلروفیل و رشد رویشی دارد. اما انتخاب فرم مناسب نیتروژن (نیترات یا اوره) میتواند تفاوت چشمگیری در عملکرد محصول ایجاد کند. همانطور که در مقاله «رشد رویشی انفجاری: چه زمانی باید از کود ازت بالا استفاده کرد؟» اشاره شد، نیتروژن موتور محرک رشد سبزینگی است و مدیریت صحیح آن اهمیت زیادی دارد. در این مقاله به بررسی تفاوتهای نیترات و اوره، مزایا و معایب هر کدام، و بهترین زمان مصرف آنها میپردازیم.
۱. نیترات؛ جذب سریع و فوری
- نیترات به سرعت در آب حل میشود و بهطور مستقیم توسط ریشه جذب میگردد.
- مناسب برای شرایط کمبود فوری نیتروژن، بهویژه در مراحل حساس رشد مانند پنجهزنی در غلات.
- همانطور که در مقاله «علائم کمبود نیتروژن در گندم و جو: تشخیص و راهکار درمانی» توضیح داده شد، زردی برگهای پایینی نشانه کمبود نیتروژن است و مصرف نیترات میتواند به سرعت این مشکل را برطرف کند.
- در سیستمهای هیدروپونیک و گلخانهای، نیترات بهترین گزینه برای تأمین سریع نیتروژن است.
۲. اوره؛ آزادسازی تدریجی و بلندمدت
- اوره پس از ورود به خاک باید توسط میکروارگانیسمها به آمونیوم و سپس نیترات تبدیل شود.
- مناسب برای تأمین بلندمدت نیتروژن، بهویژه در کشتهای فضای باز و خاکهای با فعالیت میکروبی بالا.
- مصرف اوره در ابتدای فصل رشد میتواند به رشد پایدار و تدریجی گیاه کمک کند.
- مقاله «چگونه رشد سبزینگی گیاهان آپارتمانی را افزایش دهیم؟» نشان میدهد که آزادسازی تدریجی نیتروژن برای گیاهان آپارتمانی نیز مفید است، زیرا از تجمع نمک و سوختگی برگها جلوگیری میکند.
۳. مقایسه نیترات و اوره
| ویژگی | نیترات | اوره |
|---|---|---|
| سرعت جذب | سریع و فوری | کند و تدریجی |
| مناسب برای | کمبود فوری، هیدروپونیک، گلخانه | تأمین بلندمدت، کشت فضای باز |
| خطرات | شستشو و هدررفت در خاکهای شنی | تجمع آمونیاک در خاکهای قلیایی |
| کاربرد | محلولپاشی و آبیاری قطرهای | چالکود و مصرف خاکی |
۴. محصولات پیشنهادی برند حیات سبز سبحان
- NPK 30-10-10 + TE + MgO + Amino: کود ازت بالا با جذب سریع، مناسب برای رشد انفجاری.
- NPK 19-6-6 + TE + MgO + Amino: ترکیب متعادل برای مراحل ابتدایی رشد.
- NPK 28-14-14 + TE + Amino: مناسب برای رشد پایدار و بلندمدت.
- GOLD AMIN: مکمل آمینواسیدی برای افزایش فتوسنتز و جذب بهتر نیتروژن.
- HUME SEEP و ORGO SEEP: اصلاح خاک و افزایش فعالیت میکروبی برای تبدیل اوره به نیترات.
۵. نکات مدیریتی
- مصرف نیترات برای شرایط اضطراری و کمبود فوری توصیه میشود.
- اوره برای تأمین بلندمدت و پایدار نیتروژن مناسب است.
- ترکیب مصرف نیترات و اوره در برنامه غذایی میتواند بهترین نتیجه را به همراه داشته باشد.
- مقاله «هشدار: مصرف بیش از حد کود ازت چه بلایی سر میوه شما میآورد؟» یادآور میشود که مصرف بیرویه نیتروژن، چه به صورت نیترات و چه اوره، میتواند کیفیت محصول را کاهش دهد.
- برای افزایش پروتئین دانه غلات، مدیریت صحیح مصرف نیتروژن ضروری است «افزایش پروتئین دانه غلات با مدیریت صحیح کودهای نیتروژنه».
کلام آخر
انتخاب بین نیترات و اوره بستگی به شرایط کشت، نوع محصول و هدف کشاورز دارد. نیترات برای جذب سریع و شرایط اضطراری مناسب است، در حالی که اوره برای تأمین بلندمدت و پایدار نیتروژن کاربرد دارد. استفاده از محصولات برند حیات سبز سبحان مانند NPKهای ازت بالا، GOLD AMIN و اصلاحکنندههای خاک، بهترین راهکار برای مدیریت هوشمند نیتروژن است.
برند حیات سبز سبحان با شعار «رمز بیمرز رویش» همراه همیشگی کشاورزان است تا با دانش روز و محصولات ایمن، کشاورزی ایران را به سمت پایداری و بهرهوری بیشتر هدایت کند.
انار 
انگور 
برنج 
بروکلی 
پسته 
چغندر 
خیار 
سبزیجات 
سیب 
سیب زمینی 
فلفل دلمه 
کاهو و کلم 
کلزا 
گندم 
گوجه فرنگی 
گیاهان دارویی 
مرکبات 
میوه های هسته دار 
نیشکر 
هندوانه و خربزه 
شوری پذیری 
غرق آبی 
قطره ای فضای باز 
گرانول معمولی 
گلخانه 
محلول پاشی 
نهالستان و نشا 
هیدروپونیک 
